Krizantem (Chrysanthemum) çiçeği kokusu ve görüntüsüyle sonbahar aylarına renk katan bir çiçek türüdür. Kasımpatı olarak da bilinen krizantem çiçeği asaleti ve güzelliğiyle bulunduğu ortamı güzelleştirir. Cenaze çiçeği olarak bilinen krizantem, ölümsüz aşk ve platonik sevda ile özdeşleşmiştir. Peki, krizantem çiçeği nasıl bakılır, nasıl çoğaltılır? İşte, krizantem çiçeği bakımı ile ilgili merak edilenler.
Sonbahar aylarını renklendiren krizantem çiçeğinin adı yabancı gelse de hepimizin bildiği adı kasımpatıdır. İlk olarak Asya’da yetişmeye başlayan ve Asya kültüründe önemli bir yeri olan Krizantem çiçeğinin, birçok türü ve rengi bulunur. Kendine has özellikleri olan kasımpatının özenle bakılması çiçeklenme döneminin verimli olması açısından önemlidir.
Krizantemler çiçekçilerin vitrinlerini, evlerimizin balkonlarını süslemekten öte yıllardır birçok anlam yüklenerek yetiştirilmiştir. Krizantem çiçeği hem görüntüsüyle hem de yılardır bilinen faydalarıyla gözde bir çiçek türü olmuştur.
Krizantem çiçeği, papatyagiller ailesinin bir üyesidir. Özenli bakım ile boyu 50-150 cm civarına kadar uzayabilen Krizantem çiçeğinin en büyük özelliği, sonbahar aylarında renklenerek açmasıdır. Krizantem çiçeği yaygın olarak sarı ve beyaz renklerde bilinse de mor ve kırmızı renklerini de görmek mümkündür. Papatyagiller ailesinin diğer üyelerine nazaran, çiçeği en büyük tür olan Krizantem çiçeği bu yanıyla dekoratif anlamda göze hitap eden bir çiçek türüdür.
Krizantem Çiçeğinin Adı Nereden Gelir?
Görüntüsü ve kokusu ile insanları mest eden Krizantem çiçeğinin adı Latinceden gelmektedir. Halk arasında ise yaygın olarak ‘’Kasımpatı çiçeği” olarak bilinmektedir. Krizantem çiçeği isminin anlamı ise kasım ayında doğan, ortaya çıkan anlamına gelir. Sonbaharda diğer bütün çiçekler yavaş yavaş solup rengini kaybeder. Oysa, Krizantem bitkisi için doğumun, renkleriyle güzellikler saçmanın vaktidir sonbahar.
Krizantem Çiçeğinin Anlamı
Krizantem çiçeği her ne kadar görüntüsüyle bizleri büyülese de yıllar boyunca kötü anlamlar yüklenen bir çiçek olmuştur. Hatta öyle ki, başka coğrafyalarda ölüm çiçeği olarak bile anılır. Krizantem çiçeği cenazelerin ve üzüntü veren durumların tesellisi olarak gönderildiğinden dolayı böyle isimlendirilmiştir. Oysa, ülkemizde Krizantem çiçeği, ’Kasımpatı ’olarak bilinmesiyle beraber kasım ayında doğan kişilerin başrolü olmaktadır.
Krizantem çiçeği renkleriyle de bambaşka anlamlar ifade etmektedir.
Sarı Krizantem çiçeği; masumiyet veya üzüntünün habercisi olmakla beraber, size verilen kırmızı Krizantem çiçeği ise aşkı simgeler. Beyaz olanları da sadakatin simgesi olarak kabul edilir. Tüm bunların yanı sıra Krizantem çiçeği sevginin, neşenin, uzun ve güzel bir ömrün dileği olarak gönderilir.
Krizantem Çiçeğinin Latincesi
Krizantem çiçeğinin ismi dilimize farklı bir dilden geçmiştir. Halk arasındaki adı kasımpatı olarak bilinen Krizantem çiçeğinin, bilimsel olarak bilinen Latince adı “Chrysanthemum” dur. Krizantem çiçeğinin isim yolculuğu ise eski Yunan dilinden başlar. Yunan sözlük anlamına göre altın ve çiçek kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşturulan Krizantem çiçeğinin, Latince ismi yaygın olarak kullanılmaktadır. Krizantem çiçeğinin Latince kelime anlamı ise ‘’Altın Çiçek’’ demektir.
Krizantem Çiçeğinin Özellikleri
· Krizantem çiçeği Papatyagiller familyasına ait bir çiçektir. Anavatanı ise Asya’dır.
· Yaklaşık olarak 30 türünün olduğu bilinmektedir.
· Krizantem çiçeği, Papatyagiller ailesinin en büyük başlı çiçeğidir.
· Japonlar için özel bir anlamı vardır. Tarihleri boyunca Krizantem çiçeğine ayrı bir anlam yüklemişlerdir. Çiçeği resmi mühür olarak da kabul ettikleri bilinir.
· Krizantem çiçeği sonbahar aylarında çiçek açmaya başlar. Özellikle Eylül ve ekim ayları Krizantem için renklenme zamanlarıdır. Genellikle Kasım aylarında çiçek açar.
· Krizantem çiçeği büyük papatya şekline sahiptir.
· Krizantem çiçeğinin boyu 50-150 kadar uzayabilmektedir. Ortalama olarak 140 santimetre boya ulaşabilir.
· Krizantem çiçeğinin renkleri sarı, pembe, beyaz, turuncu ve mor şeklinde görülebilir. Bazı durumlarda iki ya da daha fazla renk olarak karşımıza çıkar.
· Bakımı sağlanırsa uzun ömürlü bir bitki olduğu bilinmektedir. Her sene yeniden açabilir.
· Dekoratif olarak yetiştirilmesinin yanı sıra Krizantem çiçeği çayı olarak da tüketilebilmektedir.
Krizantem Çiçeğinin Faydaları
Görüntüsünün verdiği güzellik bir yana sağlık için de birçok faydası bulunan Krizantem çiçeği, kurutulup çay olarak da tüketilmektedir.
· Göz sağlığı açısından oldukça faydalıdır.
· Krizantem çiçeğinin idrar söktürücü etkisi vardır.
· Hipertansiyona karşı iyi gelir. Yüksek tansiyon hastalarına düzenli kullanımda fayda sağlar.
· Soğuk algınlığına iyi geldiği bilinen Krizantem çiçeği, boğaz ağrısını da azaltır.
· Baş dönmelerine karşı kullanılabilir.
· Varis gibi damar hastalıkları azaltmak da Krizantem çiçeğinin faydalarındandır.
· Böcek ilacı hammaddesi olarak kullanılmasının yanı sıra parfüm yapımında da kullanılır.
Krizantem Çiçeğinin Bakımı Nasıl Yapılır?
Sonbahar aylarında çiçek açtığı bilinen Krizantem çiçeğinin bakımı kolaydır. Uygun şartlar olduğunda emeğinizin karşılığını verecek bir çiçek türüdür. Krizantem çiçeği toprak seçmez, her toprak türüne uyum sağlar. Güneşi görecek fakat tamamen güneşin altında kalmayacak şekilde konumlandırılmalıdır. Temas sevmeyen bir çiçek olduğu için diğer çiçeklerin arasına sıkıştırılmamalıdır.
Krizantem çiçeği suyu sever, ancak sık ve az şekilde sulamak gerekir. Toprağının kuru kalmamasına dikkat edilmelidir. Özellikle yaz aylarında su ihtiyacı artmaktadır. Bakımında dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan birisi ise Krizantem çiçeklerinin sık sık budanmasıdır. Kuruyan çiçekleri kopartmak bitkinin uzun ömürlü olmasına yardımcı olur. Çiçeğin saksısını çok soğuk veya çok sıcak ortamda bırakmamak gerekir.
Krizantem Çiçeği Nasıl Sulanır?
Krizantem çiçeği suyu oldukça seven bir bitki türüdür. Toprağının susuz kalması, yapraklarının erken kurumasına ve çiçeğinin çabucak solmasına sebep olur. Yeterince sulanmayan bir Krizantem çiçeği tohumu ise daha geç filizlenir. Sulama işlemi mümkün olduğunca her gün aynı saatlerde yapılmalıdır. Su miktarının her seferinde aynı olması Krizantem çiçeğinin yetişmesini olumlu yönde etkileyecektir. Sulama işlemi çiçeğin üstüne ve yapraklara değil, toprağa dökülerek yapılmalıdır. Suyun, toprağın her tarafına ulaştığından emin olmak gerekir.
Krizantem çiçeğini kışın daha az sulamak gerekir. Sulama yaparken kullanılan suyun oda sıcaklığında bulunmasına dikkat etmek gerekir. Yaz aylarında ise çiçeğin su ihtiyacı artacağından bitkiye verilen suyun çoğaltılması gerekir.
Krizantem Çiçeği Nasıl Yetiştirilir?
Krizantem çiçeği, sadece bir mevsim değil, uzun yıllar canlı kalabilen bir çiçek türüdür. Krizantem çiçeğinin yetiştirilmesinde gerekli hususlara dikkat edilirse fazlasıyla uzun ömürlü bir çiçek olacağını söylemek mümkündür. Krizantem çiçeği özel bir bakım istememesine karşın, dikkat edilmesi gereken birkaç nokta vardır.
Kasımpatı soğuğa dayanır mı sorusu aklınızı kurcalayabilir. Krizantem çiçeği çok soğuk ve çok sıcak ortamları sevmez. Krizantem çiçeği için ideal ortam doğrudan güneş ışığına maruz kalmadan filtrelenmiş güneş ışığının bulunduğu bir ortamdır. Yetiştirirken güneşten tamamen mahrum bırakmamak gerekir. Her ne kadar balkonda bakılabilen bir çiçek olsa da bulunduğu ortamın 12 °C altında bir ısıda olması doğru olmayacaktır. Buna karşı aşırı sıcağı da sevmez. Yazın güneşi görecek şekilde fakat yarı gölgede konumlandırmak gerekir.
Eylül ekim aylarına doğru çiçek açmaya başlar. Bu süreçten sonra Krizantem çiçeğinin kuruyan ve solan yapraklarını koparmak önemlidir. Bu bitkinizin uzun ömürlü olmasını sağlar. Düzenli olarak budamak Krizantem çiçeğinin en önemli bakım görevidir. Yetiştirirken bunlara dikkat edilirse zamanı geldiğinde rengarenk çiçeklerini açmaya başlayacaktır.
Krizantem Çiçeği Ne Zaman Dikilir?
Krizantem çiçeğinin tohumlarını ekmek için en ideal zaman kış aylarının sonu, bahar aylarının başıdır. Krizantem çiçeğinin tamamen yetişmesi toprağa iyice kök salması için en az 5 – 6 hafta gibi bir süreye ihtiyaç duyar. Nisan-mayıs gibi bahar aylarında dikilmesi, Krizantem çiçeğinin yetişmesi gereken şartlar göz önüne alınırsa en doğru zaman olacaktır. Kasımpatı çiçeğinin tohumlarını ekmek için torfun üzerine tohum atılır. Ardından torfla kapatarak dikim yapılabilir. Dikildikten sonra çiçeğe can suyu vermek gerekir.
Krizantem çiçeğini ektikten sonra yaklaşık 20 gün içinde çimlenme görülür. Çiçeğin çimlenme hızını artırmak için toprağın üzerine streç film kapatabilir, üzerine birkaç delik açabilirsiniz. Bu sayede Krizantem çiçeği daha hızlı gelişim gösterecektir.
Dikildikten sonra sık sık sulama ve bol bol güneş isteyeceği için Krizantem çiçeğinin günde 7-8 saat güneş alması sağlanmalı ve toprağı sık sık sulanmalıdır. Kış aylarında dikilen bir Krizantem çiçeğinin ise ömrü daha kısa olacaktır. Çünkü soğuk sebebiyle daha geç çiçek açacak ve daha erken solduğu görülecektir.
Krizantem Çiçeği Nasıl Çoğaltılır?
Krizantem çiçeğini çoğaltmak istiyorsanız yapabileceğiniz iki yöntem vardır. İlki kökten ayırma yöntemi ikincisi ise tohum ekme yöntemidir. Eğer köklerinden ayırarak çoğaltmak isteniyorsa, alınan Krizantem çiçeği kökü fazla bekletilmeden, yeni bir saksıya dikilmelidir. Bu işlem için en doğru zaman nisan veya mayıs aylarıdır. Bu aylarda kökten çoğaltma yapılan çiçek sık sık sulanmalı, güneş alacağı bir yerde bakılmalıdır.
Diğer bir yöntem ise Krizantem çiçeğinin tohumlarının çoğaltılmasıdır. Kış sonu ve baharın başı olan zamanlarda en düzgün görünen, kaliteli tohumlar toplanmalı ve 20-25 cm çapındaki saksılara ekilmelidir. Tohumların birbirinden 1-2 cm uzağa ekilmesine önem verilmelidir. Toprağın üstü hafif nemli kalacak şekilde sulanmalı ve saksı yarım güneş alacak şekilde bırakılmalıdır.
Yeni ekilen Krizantem çiçeği yaklaşık olarak 2-3 hafta içerisinde filizlenmeye başlayacak, eğer uygun ortam ve şartlar sağlanırsa büyümeye devam edecektir. Büyüdükçe saksısını değiştirmek ve yetişmesi için fazladan alan sağlamak oldukça önemli olan bir diğer husustur.
Evde Krizantem Çiçeği Yetiştiriciliği Yapılabilir mi?
Krizantem çiçeği, zahmetsiz yetişen bir çiçek türüdür. Bakımının kolay olması nedeniyle evde krizantem çiçeği yetiştiriciliği yapmak isteyenler açısından ideal bir çiçek türüdür.