Kapalı tohumlu bitkiler, yani Angiospermler, tohumlarını bir meyve içinde geliştiren ve çiçekler üreten bitkilerdir. Bu bitkiler, dünyadaki en büyük bitki grubunu oluştururlar ve çiçekli bitkilerin çoğunu kapsarlar. Meyve, döllenmiş yumurtanın olgunlaşmasıyla oluşur ve tohumları korur, taşır ve dağıtır. Bu tohumlar, genellikle çimlenme yetenekleriyle birlikte büyüme için gerekli olan besin ve enerjiyi içerir. Angiospermler, çiçeklerinde yapılanmayı içeren karmaşık üreme sistemleri sayesinde, polenin tozlaşma yoluyla diğer bitkilere taşınması ve döllenme işleminin gerçekleşmesi gibi bir dizi evrimsel yeniliğe sahiptirler. Bu özellikler, kapalı tohumlu bitkilerin çeşitli yaşam alanlarında yaygın olarak bulunmasını sağlar. Bu grup, gelişmiş bitki türlerini içerir: çiçekli bitkiler, ağaçlar, otlar ve çok yıllık bitkiler gibi.

kapali-tohumlu-bitkiler.jpg

Kapalı Tohumlu Bitkilerin Özellikleri Nelerdir?

  1. Çiçekli Üreme: Kapalı tohumlu bitkiler, çiçekler aracılığıyla ürerler. Çiçekler, üreme organlarını içerir ve döllenme işlemi bu yapılar aracılığıyla gerçekleşir.

  2. Tohum Gelişimi: Tohumlar, meyve içinde gelişir ve bu meyveler, tohumları koruyarak dağılımını sağlar. Tohumlar, çeşitli şekil ve boyutlarda olabilir.

  3. Dokuların Gelişimi: Kapalı tohumlu bitkilerde kök, gövde ve yapraklar gibi dokular daha karmaşık ve özelleşmiştir. Örneğin, kökler daha fazla dallanma gösterebilir ve yapraklar daha karmaşık damar yapılarına sahip olabilir.

  4. Çiçek Yapısı: Çiçekler, çanak yapraklar, taç yapraklar, erkek ve dişi üreme organları (stamenler ve pistil) gibi temel yapıları içerir. Bu yapılar, polenleşme ve döllenme süreçlerinde önemli rol oynar.

  5. Polen Dağılımı: Polen, genellikle rüzgar, böcekler, kuşlar veya diğer hayvanlar tarafından taşınarak diğer çiçeklere veya aynı bitkinin diğer çiçeklerine ulaşır. Bu, döllenme ve tohum oluşumu için gereklidir.

  6. Gelişmiş Üreme ve Anjiospermler: Kapalı tohumlu bitkilerin, çıplak tohumlu bitkilere (gymnosperms) kıyasla daha gelişmiş bir üreme sistemine sahip oldukları düşünülür. Bu, bitkilerin çeşitliliğini artırır ve ekosistemlerde önemli bir rol oynar.

Kapalı Tohumlu Bitkiler Nasıl Ürer?

  1. Çiçek Oluşumu: Bitkinin üreme organları olan çiçekler, belirli bir gelişim evresinde oluşur. Çiçekler, çanak yapraklar, taç yapraklar, erkek üreme organları (stamenler) ve dişi üreme organları (pistil) gibi yapıları içerir.

  2. Polen Üretimi: Erkek üreme organları olan stamenler, polen adı verilen erkek üreme hücrelerini üretir. Polen, stamenlerin polen keselerinde oluşur ve çiçeğin döllenme organlarına taşınmak üzere serbest bırakılır.

  3. Döllenme: Polenler, taç yaprakların üzerindeki dişi üreme organları olan pistilin stigma bölgesine taşınır. Burada, polen tüpü oluşturarak pistilin içine doğru büyür ve yumurta hücresine ulaşır, döllenmeyi gerçekleştirir.

  4. Tohum Oluşumu: Döllenme sonucunda, dişi üreme organları olan pistilin tabanındaki yumurta hücresi döllenir ve zigot adı verilen bir yapı oluşur. Zigot, embriyonun başlangıcıdır ve tohumun oluşumu için temeldir.

  5. Meyve Gelişimi: Döllenmeden sonra, dişi üreme organlarının tabanındaki yumurta hücresinden oluşan yapı, meyve adı verilen bir yapıya dönüşür. Meyve, tohumları korur ve taşıyarak bitkinin çevreye yayılmasını sağlar.

  6. Tohum Olgunlaşması: Tohum, meyve içinde gelişir ve olgunlaşır. Olgunlaşan tohumlar, meyvenin içinden serbest bırakılır veya meyvenin içinde kalarak taşınabilir.

  7. Tohum Dağılımı: Olgunlaşan tohumlar, meyveden serbest bırakıldıklarında rüzgar, su, hayvanlar veya insanlar tarafından taşınarak çevreye yayılır. Bu, yeni bitkilerin yetişmesi ve genetik çeşitliliğin artması için önemlidir.

Kapalı Tohum Bitki Çeşitleri ve Örnekleri

  1. Monokotiledonlar (Monocots):

    • Buğday (Triticum spp.)
    • Mısır (Zea mays)
    • Pirinç (Oryza sativa)
    • Palmiye (Arecaceae familyası)
    • Zambak (Lilium spp.)
  2. Dikotiledonlar (Dicots):

    • Gül (Rosa spp.)
    • Fasulye (Phaseolus spp.)
    • Ispanak (Spinacia oleracea)
    • Ayçiçeği (Helianthus annuus)
    • Domates (Solanum lycopersicum)
  3. Eğreltiotları (Ferns):

    • Eğreltiotu (Pteridophyta)
    • Asplenium (Asplenium spp.)
    • Polypodium (Polypodium spp.)
    • Adiantum (Adiantum spp.)
  4. Yosunlar (Mosses):

    • Sphagnum (Sphagnum spp.)
    • Funaria (Funaria spp.)
    • Polytrichum (Polytrichum spp.)
    • Bryum (Bryum spp.)
  5. Sporculu Bitkiler (Gymnosperms):

    • Çam (Pinus spp.)
    • Ardıç (Juniperus spp.)
    • Sedir (Cedrus spp.)
    • Ginkgo (Ginkgo biloba)
    • Kozalaklı bitkiler (Coniferophyta)

Kapalı Tohumlu Çift Çenekli Bitkiler

  1. Embriyo: Çift çeneklilerin embriyoları genellikle iki kotiledon (çenek) içerir.

  2. Yaprak Dizilimi: Genellikle yaprakları üç veya dört kısma ayrılır: alternatif (sıralı), karşılıklı veya spiral.

  3. Kök Sistemi: Kök sistemleri genellikle büyüyen bir ana kök ve yan köklerden oluşur.

  4. Çiçek Yapısı: Çiçeklerinde genellikle çiçek parçaları dördün katları şeklinde bulunur (örneğin, dört taç yaprağı, dört çanak yaprağı, vb.).

  5. Damar Yapısı: Yaprak damarları genellikle dallanır ve ağ şeklinde birbirine paraleldir.

  6. Gelişme: Çift çenekliler genellikle kalın odunsu gövdeler ve geniş yapraklar geliştirirler.

 

0%