El değmemiş doğanın şahane armağanlarından biri olan gül, yüzyıllardır bahçe ve parkların vazgeçilmez bitkilerinden biridir. Sadece güzelliği ile değil, aynı zamanda sağlık açısından birçok faydası da bulunan gül, dünya çapında sevilerek yetiştirilmektedir. Bu bitkinin bakımı, çoğaltılması, hastalıkları ve faydaları hakkında bilgi sahibi olmak, güllerle dolu bir bahçe veya sağlıklı bir yaşam için önemlidir.

Gül Nedir?

Gül, gülgiller (Rosaceae) familyasından, genellikle dikenli çalı veya ağaçlardan oluşan bir bitki grubudur. Gül bitkisi, yaygın olarak dünya genelinde yetiştirilen bir bitki türüdür ve güzel, gösterişli çiçekleri nedeniyle özellikle bahçe süslemelerinde ve kesme çiçek olarak kullanılır.

kirmizi-gul.jpg

Güller, genellikle yoğun ve güçlü bir koku yayarak, çeşitli renklerde ve şekillerde çiçekler oluşturur. Bazı güller, yalnızca tek bir çiçek açarken, diğerleri yoğun kümelere sahip olabilirler. Güllerin yaprakları oval ve dişli kenarlıdır. Ayrıca, bazı türleri yaprak dökmeyen bitkilerdir, yani yapraklarını kışın bile dökmeyebilirler.

Gül bitkisi, tarihsel olarak birçok kültürde özel bir yere sahip olmuştur. Örneğin, antik Roma'da güller, aşk, güzellik ve mutluluğun sembolü olarak kabul edilirdi. Aynı zamanda, gül yağı, parfümeri ve kozmetik endüstrilerinde yaygın olarak kullanılır ve alternatif tıpta da kullanılan birçok sağlık faydası vardır.

Gülün anlamı, kültürler ve coğrafyalara göre değişebilir. Genellikle aşk, sevgi, romantizm, güzellik ve şefkat sembolü olarak kabul edilir.

Gülün Hikayesi

Gül bitkisi, insanlık tarihi kadar eski bir geçmişe sahiptir ve birçok kültürde önemli bir yere sahiptir. Antik çağlarda gül, İran, Yunan ve Roma kültürlerinde yaygın olarak kullanılan bir bitkiydi.

Eski Yunan mitolojisinde, tanrıça Afrodit, güzelliği ve aşkı sembolize etmek için gülü kullanırdı. Efsaneye göre, Afrodit'in ayak izlerinden bir gül bahçesi oluştu ve bu bahçede doğan güller, aşk tanrısı Eros tarafından dünyaya dağıtıldı.

İslam kültüründe de gül, önemli bir yere sahiptir. Kuran'da adı geçen gül, peygamberlerin kokusu olarak kabul edilir ve İslam mimarisinde süsleme amacıyla kullanılır.

Avrupa'da ise, gül bitkisi Orta Çağ döneminde popüler hale geldi ve birçok medeniyetin sembolü oldu. Rönesans döneminde gül, sanat, edebiyat ve müziğin de bir sembolü haline geldi.

Gülün kokusu, ilkbaharın güzellikleri ve aşkın sembolü olarak yüzyıllardır insanların hayatında önemli bir yere sahip olmuştur. Bugün, gül bitkisi hala popüler bir bitki olarak yetiştirilmekte ve kullanılmaktadır.

Gülün Özellikleri

Gül bitkisi, gülgiller (Rosaceae) familyasından, çoğunlukla dikenli çalı veya ağaç türlerinden oluşan bir bitki grubudur. İşte gülün bazı özellikleri:

  • Çiçekleri: Gül bitkisinin en dikkat çekici özellikleri, güzel ve gösterişli çiçekleridir. Çiçekler, farklı renklerde ve şekillerde olabilir. Bazı gül türleri tek çiçekli iken, diğerleri yoğun kümelere sahip olabilirler.
  • Yaprakları: Gül bitkisinin yaprakları oval ve dişli kenarlıdır. Bazı gül türleri yapraklarını kışın bile dökmez, yani yaprak dökmeyen bitkilerdendir.
  • Dikenleri: Gül bitkisi, çoğunlukla dikenli çalı veya ağaç türleri olmasıyla bilinir. Dikenler, gül bitkisinin kendisini savunmasına yardımcı olur ve hayvanların bitkiyi yemesini engeller.
  • Kokusu: Gül çiçekleri, yoğun ve güçlü bir koku yayabilirler. Kokusu, parfümeri endüstrisi için de kullanılır.
  • Meyveleri: Gül bitkisinin meyvesi küçük ve yuvarlaktır. Meyve genellikle çiçeklerin solması ve düşmesinden sonra ortaya çıkar.
  • Renkleri: Gül bitkisinin çiçekleri genellikle kırmızı, pembe, beyaz, sarı ve turuncu renklerde olabilir.
  • Anlamları: Gül bitkisi, farklı kültürlerde farklı anlamlar taşır. Genellikle aşk, sevgi, romantizm, güzellik ve şefkat sembolü olarak kabul edilir.
  • Kullanım Alanları: Gül bitkisi, bahçe süslemeleri, kesme çiçekler, parfümeri, kozmetik, alternatif tıp ve gıda endüstrilerinde yaygın olarak kullanılır.

Bu özellikler, gül bitkisinin kendine özgü ve çok yönlü bir bitki olduğunu gösterir.

Gül Türleri Nelerdir?

Gül bitkisi, çok çeşitli türleri olan bir bitkidir. İşte gül bitkisinin yaygın olarak bilinen bazı türleri:

  • Bahçe Gülü: En yaygın ve popüler gül türüdür. Farklı renklerde ve kokularda çiçekleri vardır.
  • İspanyol Gülü: Büyük çiçekleri ve yoğun kokusu ile tanınır. Çiçekleri, pembe, kırmızı, sarı ve beyaz renklerde olabilir.
  • Floribunda Gülü: Bahçe gülüne benzer ancak daha küçük ve yoğun çiçekleri vardır. Farklı renklerde mevcuttur.
  • Kırmızı Gül: Aşk ve tutkunun sembolü olarak kabul edilir. Büyük, gösterişli ve kırmızı renkli çiçekleri vardır.
  • Sarı Gül: Neşe ve mutluluğun sembolü olarak kabul edilir. Sarı gül, bahçe gülü ve çay gülü türleri arasında yer alır.
  • Çay Gülü: Büyük, tek çiçekleri vardır ve güçlü bir kokuya sahiptirler. Beyaz, pembe, sarı ve kırmızı renklerde mevcuttur.
  • Rugosa Gülü: Dikenleri kalın ve sert olan, daha fazla dikenli bir gül türüdür. Yoğun kokulu, büyük çiçekleri vardır ve turuncu-kırmızı renklerde olabilirler.
  • Gallica Gülü: Daha çok koyu kırmızı ve mor tonlarında çiçekleri vardır. Eski dönemlerde tıbbi amaçlar için kullanılırdı.

Bu, gül bitkisinin en yaygın olarak bilinen bazı türleri olmakla birlikte, dünya çapında daha pek çok gül türü mevcuttur. Her türün kendine özgü bir görünümü ve özellikleri vardır.

Gül Renkleri ve Anlamları

Gül bitkisi, farklı renklerde çiçekler veren bir bitkidir ve her rengin farklı bir anlamı vardır. İşte gül renklerinin anlamları:

mavi-pembe-guller.jpg

Kırmızı

Aşkın ve tutkunun sembolüdür. Sevgililere veya romantik partnerlere gönderilir.

Pembe

Sevgi, şefkat ve sempatinin sembolüdür. Ayrıca anne veya kız kardeşlere gönderilebilir.

Sarı

Neşe, mutluluk ve arkadaşlığın sembolüdür. Sarı gül, aynı zamanda hastalığı yenen birisi için bir teşekkür veya iyi dilek sembolü olarak da kullanılabilir.

Beyaz

Masumiyet, saflık ve temizliğin sembolüdür. Genellikle düğünlerde veya cenazelerde kullanılır.

Mavi

Maneviyat, sonsuzluk, özgürlük, hasret ve özlem gibi anlamları içermektedir. 

Turuncu

Tutku ve heyecanın sembolüdür. Ayrıca arkadaşlık veya takdiri ifade etmek için kullanılabilir.

Mor

Büyüleyici ve gizemli bir etkiye sahiptir. Ayrıca başarı veya başarının kutlanması için kullanılır.

Yeşil

Genellikle barış ve doğanın sembolü olarak kabul edilir. Ayrıca tazelik ve yeniden doğuşu da sembolize eder.

Siyah

Ölüm veya ayrılık sembolü olarak kabul edilir. Ancak siyah gül, bazen şıklık ve güçlü bir etki yaratmak için de kullanılabilir.

Her gül renginin kendine özgü bir anlamı vardır ve doğru rengi seçmek, göndermek istediğiniz mesajı daha iyi ifade etmenize yardımcı olabilir.

Gül Bakımı Nasıl Olmalıdır ? 

Gül bitkisi, doğru bakımı yapıldığında sağlıklı ve güzel çiçekler veren bir bitkidir. İşte gül bitkisinin bakımı için bazı ipuçları:

gul-badama.jpg

Toprak

Gül bitkisi, iyi drene olan, besin açısından zengin bir toprağı tercih eder. Toprak pH değeri 6 ila 7 arasında olmalıdır.

Sulama

Gül bitkisi, sık sık ve yüzeyde sulama yerine, daha az sıklıkta ve derinlemesine sulama ile daha iyi büyür. Sulama işlemi, toprak yüzeyi nemlendiğinde yapılmalıdır.

Gübreleme

Gül bitkisi, düzenli olarak gübrelenmelidir. Gübre, bitkinin büyümesine ve sağlıklı çiçekler vermesine yardımcı olur. Genel olarak, gül bitkisine ilkbaharda ve yazın gübre verilmelidir.

Kesim

Gül bitkisi, doğru kesimle daha iyi çiçekler verir. Çiçekleri kesmek, bitkinin enerjisini çiçeklere yönlendirir ve yeni çiçeklerin büyümesini teşvik eder. Gül çiçekleri, çiçeklerin tamamen açmadan önce kesilmelidir.

Budama

Gül bitkisi, düzenli olarak budanmalıdır. Budama, bitkinin şeklini korumak ve daha sağlıklı büyümesini sağlamak için yapılmalıdır. Budama, kışın veya erken ilkbaharda yapılabilir.

Hastalık ve Zararlılar

Gül bitkisi, çeşitli hastalıklara ve zararlılara karşı hassastır. Bitkinin yaprakları, kökleri veya gövdesinde sorunlar görürseniz, bir bitki uzmanına danışarak uygun tedavi yöntemleri uygulayın.

Vazoda Bakımı

Gül çiçeklerini vazoda tutmak için bazı ipuçları şunlardır:

  • Su: Gül çiçekleri, temiz ve serin su ile dolu bir vazoda tutulmalıdır. Vazo suyu, günlük olarak değiştirilmeli ve çiçeklerin sapları kesilerek suya yerleştirilmelidir.
  • Konum: Gül çiçekleri, doğrudan güneş ışığından uzakta ve serin bir yerde tutulmalıdır. Çiçekler, sıcaklığa ve doğrudan güneş ışığına maruz kaldıklarında çabuk solabilirler.
  • Besin: Gül çiçekleri, vazoda tutuldukları süre boyunca besin ihtiyacı duyarlar. Çiçeklerin ömrünü uzatmak için, vazo suyuna kesme çiçekler için özel olarak hazırlanmış bir besin eklenmelidir.
  • Bakım: Vazo içindeki su sık sık değiştirilmeli ve ölü yapraklar ve çiçekler düzenli olarak çıkarılmalıdır. Ayrıca, çiçeklerin saplarını her 2-3 gün aralıklarla keserek suyun daha iyi emilmesini sağlayabilirsiniz.
  • Uzun süre saklama: Gül çiçeklerini uzun süre saklamak için, çiçekleri kesmeden önce vazo suyuna aspirin veya diğer çiçek uzun ömürlüğünü artıran maddeler ekleyebilirsiniz.

Saksıda Bakımı

Gül bitkisini saksıda tutmak için bazı ipuçları şunlardır:

saksida-gul.jpg

  • Saksı: Gül bitkisi için uygun saksı, iyi drene edilmiş ve geniş yaprakları sığacak kadar büyük olmalıdır.
  • Toprak: Gül bitkisi, iyi drene edilmiş ve besin açısından zengin bir toprakta yetiştirilmelidir. Gül toprağı, turba, kompost ve kum karışımından oluşur.
  • Sulama: Gül bitkisi, düzenli ve yeterli miktarda sulanmalıdır. Saksı toprağı, yüzeyde nemlendiğinde sulama yapılmalıdır.
  • Gübreleme: Gül bitkisi, düzenli olarak gübrelenmelidir. Gübre, bitkinin sağlıklı büyümesine ve çiçeklerin güzel açmasına yardımcı olur. Gübre, bitkinin toprağına bir ayda bir kez verilmelidir.
  • Aydınlatma: Gül bitkisi, aydınlık ve güneşli bir yere yerleştirilmelidir. Ancak, aşırı güneş ışığına maruz kalmamalıdır.
  • Budama: Gül bitkisi, düzenli olarak budanmalıdır. Budama, bitkinin şeklini korumak ve daha sağlıklı büyümesini sağlamak için yapılmalıdır. Budama, bitkinin dinlenme döneminden sonra yapılmalıdır.
  • Hastalık ve zararlılar: Gül bitkisi, çeşitli hastalıklara ve zararlılara karşı hassastır. Bitkinin yaprakları, kökleri veya gövdesinde sorunlar görürseniz, bir bitki uzmanına danışarak uygun tedavi yöntemleri uygulayın.

Gül Nasıl Çoğaltılır?

Gül bitkisi, çelik, çelik yerine dal kesimi, aşı ve çelik yerine yaprak kesimi yöntemleriyle çoğaltılabilir. İşte bu yöntemlerin ayrıntıları:

Çelik

Gül bitkisini çoğaltmak için çelik yöntemi en yaygın kullanılan yöntemlerden biridir. Bu yöntemde, bitkinin sağlıklı bir dalının ucundan 10-15 cm uzunluğunda bir çelik kesilir. Daha sonra, kesilen çelik, hormone batırılarak toprağa dikilir. Dikim işlemi tamamlandıktan sonra, toprağı nemli tutarak ve güneşli bir yere yerleştirerek çeliklerin kök salması beklenir.

Çelik yerine dal kesimi

Bu yöntemde, bitkinin ana gövdesinden veya bir yan dalından kesilen bir dal, hormone batırılarak toprağa dikilir. Bu yöntemde, yeni dalın daha fazla toprak altında olması için 20-30 cm uzunluğunda kesilmesi önerilir.

Aşı

Bu yöntem, bir gül bitkisinin köklerine, farklı bir gül bitkisinin ana gövdesinden bir dalın ekilmesi işlemidir. Bu yöntemde, ana bitkinin gövdesine, ekilecek dalın yuvarlak şekilli bir bölgesi kesilir ve ekilecek dalın da yine yuvarlak bir bölgesi kesilerek ikisi birleştirilir. Daha sonra, bu birleştirilmiş bölge sarı bant veya aşı bandı ile sarılır ve bu şekilde iyileşmesi beklenir.

Çelik yerine yaprak kesimi

Bu yöntem, gül bitkisini çoğaltmak için daha az kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemde, gül bitkisinin yapraklarından alınan bir yaprak parçası, hormone batırılarak toprağa dikilir. Yaprak, köklenerek yeni bir bitki oluşturur.

Gül bitkisinin çoğaltılması, doğru tekniklerin kullanılması ve uygun ortamın sağlanması ile başarılı olur. Bu yöntemlerden herhangi biriyle gül bitkisi çoğaltılabilir, ancak her yöntemin farklı bir başarı oranı ve avantajları vardır.

Gül Tohumu Ne Zaman Ekilir?

Gül bitkisi genellikle tohumla çoğaltılmaz, ancak tohumdan gül bitkisi yetiştirmek mümkündür. Gül tohumları, genellikle sonbahar veya erken kış aylarında toplanır. Tohumlar, kurumaya bırakıldıktan sonra kuru bir yerde saklanabilirler.

Gül tohumları, genellikle kışın sonlarında veya ilkbaharda ekilirler. Tohumlar, önceden hazırlanmış toprak yataklarına ekilir ve üzeri hafifçe toprakla örtülür. Tohumlar, nemli tutulmalı ve yavaş yavaş güneş ışığına maruz kalmalıdır.

Gül tohumlarından çıkan fideler, yaklaşık bir yıl sonra bahar aylarında dikilebilir. Bu fidelerin sağlıklı bir şekilde büyümesi ve güzel çiçekler açması için düzenli bakım, sulama ve besin ihtiyaçları karşılanmalıdır.

Evde Gül Bakımı

Evde gül bakımı, doğru ortamı sağlamak ve düzenli bakım yapmakla başarılı bir şekilde yapılabilir. İşte evde gül bakımı için bazı ipuçları:

  • Işık: Gül bitkisi, aydınlık ve güneşli bir yerde yetişir. Ancak, aşırı güneş ışığına maruz kalmamalıdır. Eğer gül bitkiniz evin içinde yetişiyorsa, aydınlık bir pencere yakınına yerleştirebilirsiniz.
  • Sıcaklık: Gül bitkisi, ılık sıcaklıklarda yetişir. Optimum sıcaklık, 20-25 derece arasındadır. Kışın, bitkinin soğuktan korunması için ısıtma sistemlerine yakın bir yere yerleştirilebilir.
  • Sulama: Gül bitkisi, düzenli ve yeterli miktarda sulanmalıdır. Toprak yüzeyinde nemli olana kadar sulama yapılmalıdır. Ancak, aşırı sulama kök çürümesine neden olabilir. Sulama yapmadan önce, toprağın kurumasını bekleyin ve ardından yeterli miktarda su verin.
  • Toprak: Gül bitkisi, besin açısından zengin, iyi drene edilmiş bir toprakta yetişir. Gül toprağı, turba, kompost ve kum karışımından oluşur. Bitkinin toprağı, düzenli olarak gübrelenmeli ve toprağın nemli kalması sağlanmalıdır.
  • Budama: Gül bitkisi, düzenli olarak budanmalıdır. Budama, bitkinin şeklini korumak ve daha sağlıklı büyümesini sağlamak için yapılmalıdır. Budama, bitkinin dinlenme döneminden sonra yapılmalıdır.
  • Hastalık ve zararlılar: Gül bitkisi, çeşitli hastalıklara ve zararlılara karşı hassastır. Bitkinin yaprakları, kökleri veya gövdesinde sorunlar görürseniz, bir bitki uzmanına danışarak uygun tedavi yöntemleri uygulayın.

Gül Hastalıkları

Gül bitkisi, bazı hastalıklara karşı hassas bir bitkidir. İşte gül bitkisinin yaygın hastalıkları:

Siyah leke

Bu hastalık, gül yapraklarında kahverengi veya siyah lekelerin oluşmasına neden olur. İyi havalandırma ve düzenli sulama, siyah leke hastalığını önlemeye yardımcı olabilir.

Pas

Pas hastalığı, gül yapraklarında turuncu veya kırmızımsı bir renkte lekelerin oluşmasına neden olur. Bu hastalığa karşı yapılacak en iyi koruma önlemi, bahar aylarında bitkiye uygun bir fungisit uygulamaktır.

Küf

Bu hastalık, gül yapraklarında beyaz bir tozlu tabakanın oluşmasına neden olur. Küf hastalığına karşı, düzenli olarak sulama ve gübreleme yapılmalıdır.

Viral enfeksiyonlar

Gül bitkisi, bazı viral enfeksiyonlara karşı hassastır. Bu enfeksiyonlar, yaprakların şekil değiştirmesine ve büyüme bozukluklarına neden olabilir. Bu enfeksiyonlarla mücadele etmek için, enfekte bitki materyallerinin hemen atılması ve bitkilerin sağlıklı olmasını sağlamak için düzenli bakım yapılması gerekmektedir.

Kök çürüklüğü

Gül bitkisi, aşırı sulama veya kötü drenaj nedeniyle kök çürüklüğüne neden olabilir. Bu hastalığın belirtileri, bitkinin sararması ve solmasıdır. Kök çürüklüğüne karşı, düzenli olarak bitkinin sulanmasını kontrol edin ve toprağın iyi drenaj sağlamasını sağlayın.

Gülün Faydaları

Gül bitkisi, güzel görünümlü çiçekleri ve hoş kokusu ile bilinir. Ancak, aynı zamanda birçok faydası da vardır. İşte gülün faydaları:

turuncu-gul.jpg

  • Cilt sağlığı: Gül suyu veya yağı, cildin sağlıklı görünümünü korumaya yardımcı olur. Antioksidan özellikleri sayesinde, ciltteki serbest radikallerle savaşır ve yaşlanma belirtilerini azaltır.
  • Duygusal sağlık: Gül, duygusal rahatlamaya yardımcı olan doğal bir strest gidericidir. Hoş kokusu, zihninizi rahatlatır ve sakinleştirici bir etki yaratır.
  • Sindirim sağlığı: Gül yaprakları, sindirim sistemi için yararlıdır. Bağırsak hareketliliğini artırır ve sindirimi kolaylaştırır.
  • Anti-enflamatuar özellikler: Gül bitkisi, anti-enflamatuar özelliklere sahiptir ve inflamasyonu azaltmaya yardımcı olabilir. Bu özellikleri nedeniyle, özellikle eklem ağrısı gibi iltihaplı durumlar için kullanılabilir.
  • Ağrı kesici özellikler: Gül bitkisi, doğal bir ağrı kesici olarak kullanılabilir. Bu özelliği, baş ağrısı, kas ağrısı veya diğer ağrılar için kullanılabilir.
  • Bağışıklık sistemini güçlendirir: Gül yaprakları, vücuttaki bağışıklık sistemi hücrelerinin aktivitesini artırmaya yardımcı olur. Bağışıklık sisteminin güçlenmesi, hastalıklara karşı daha dirençli olmamızı sağlar.
  • Anti-mikrobiyal özellikler: Gül bitkisi, anti-mikrobiyal özelliklere sahiptir ve bakteri ve mantar enfeksiyonlarının tedavisine yardımcı olabilir.

Gül Ne Zaman Çiçek Açar?

Gül bitkisi, çiçek açma zamanı ve süresi çeşitlilik gösteren bir bitkidir. Ancak, çoğu gül türü, ilkbahar ve yaz aylarında çiçek açar. Bazı çeşitler, sonbaharda da çiçek açabilir.

Güllerin çiçek açma zamanı, bitkinin türüne ve yetiştirildiği bölgeye bağlı olarak değişebilir. Bazı güller, erken ilkbaharda çiçek açarken, bazıları yazın başında veya ortasında çiçek açar. Yine de, genellikle güllerin en yoğun çiçek açma dönemi, Mayıs ve Haziran ayları arasındadır.

kirmizi-guller.jpg

Gül bitkilerinin çiçek açma süresi de değişebilir. Bazı güller, birkaç hafta boyunca çiçek açarken, bazıları birkaç ay boyunca çiçek açabilir. Bitkinin türüne ve bakımına bağlı olarak, gül bitkisi, yıl boyunca birkaç kez çiçek açabilir.

Özetle, güllerin çiçek açma zamanı ve süresi türüne, iklim koşullarına ve bakımına bağlı olarak değişebilir. Ancak, genellikle güllerin en yoğun çiçek açma dönemi, ilkbahar ve yaz aylarıdır.

Sık Sorulan Sorular ve Cevapları

Gül neyi sever?

Gül bitkisi, iyi drene edilmiş toprağı ve güneşli veya yarı gölgeli bir konumu sever. Ayrıca düzenli ve yeterli sulama ile beslenmesi önemlidir.

Gülü canlandırmak için ne yapmalı?

Gülü canlandırmak için öncelikle yeterli miktarda su vermeniz gerekiyor. Yapraklarına uygun bir gübre vererek besleyebilirsiniz. Budamak ve ölü yaprakları temizlemek de gülü canlandırmak için etkili olabilir.

Saksıda Gül kaç günde bir sulanır?

Saksıda yetiştirilen gül bitkisi, toprağın nemli kalması gerektiği için yaklaşık 2-3 günde bir sulanmalıdır. Ancak, sıcak havalarda veya saksının büyüklüğüne göre sulama sıklığı değişebilir. Toprağın üst katmanı kuruduğunda sulama yapmak uygun olacaktır.

Gül neden yapraklarını döker?

Gül bitkisi, yapraklarını dökebilecek çeşitli nedenler vardır, bunlar arasında kök çürüklüğü, sulama eksikliği, hastalık veya zararlılar yer alabilir.

Gül hangi toprak tipini sever?

Gül bitkisi, iyi drene edilmiş toprağı sever. Toprak pH'ı 6.0 ila 7.0 arasında olmalıdır ve organik madde bakımından zengin topraklar idealdir.

0%